Çatilar yapilarin en üst elemanlaridir. Binayi yagis ve diger atmosfer etkilerinden (sicak, soguk, rüzgar) korur. Çatilar tasiyici kisim ve çati kaplamasi olmak üzere iki kisimdan olusmaktadir. Çati tamiri islemlerinde tasiyici sistem ve kaplama kisimlari ayri ayri degerlendirilmeli eskimis yipranmis elemanlar yenisi ile degistirilmelidir. Tasiyici kisim, malzemeye (ahsap, çelik, betonarme) çati egimi, kaplama malzemelerinin cinsine, agirligina ve yüke baglidir.
Çatilardan isi geçisi toplam kayip içerisinde %25’ i bulmaktadir. Bu oran isitma ve sogutma giderlerini gereksiz arttirdigi gibi hem biyolojik konforu olumsuz etkilemekte, hem de isitma ve sogutmada dolayli ve dolaysiz olarak atmosfer, fosil yakit atiklari ile kirletilmektedir. Binalar için son derece önemli olan çatilarin bakim ve tamiri için gereken hassasiyet gösterildigi takdirde, çati sistemlerinden maksimum verim alinabilmektedir.
ÇATI TADILATI NASIL YAPILIR
Çati tadilati yapilmadan önce baca dipleri, baca sivalari, çati iskeleti, su dereleri vb. tüm çati elemanlari uzman bir ekip tarafindan en ufak ayrintilara kadar dikkatli bir sekilde incelenmelidir. Çok fazla hasar almis, tadilat yapilsa bile verim alinamayacak durumda olan çatilari onarmak yerine, dogru detaylar ile yeni bir çati yapilmasi daha saglikli olacaktir.
Kiremit Çati Kaplamalarinin Tadilati : Kiremitlerin dösenebilmesi için çatida merteklerin üzerine kiremit alti tahtasi çakilmasi ve bu tahta kaplamalarin üzerine de nitelikli bir su geçirmez bitümlü membran örtü serilmesi gerekir. Bu örtü kiremitlerden sizabilecek suyun asagiya geçmesini engellemek için kullanilir. Çati kiremitleri tek tek kontrol edilmeli kirilan kiremitler yenisi ile degistirilmelidir. Bakim ve kontrol asamasinda kiremitlere zarar vermeyecek sekilde üzerinde gezilmesine dikkat edilmelidir.
Baca Diplerinin Tadilati: Baca dipleri çesitli su geçirmez yalitim malzemeleri ile su sizmalarina karsi korunmaktadir. Yalitim malzemeleri hava sartlarinin etkileriyle zamanla yipranabilir, belirli dönemlerde baca dipleri kontrol edilerek yalitim kabiliyetini kaybetmis ya da kaybetmek üzere olan malzemelerin yenisi ile degistirilmesi gerekir.
Çati Iskeleti Tadilati: Tasiyici sistemi tahta olan çatilarda dis etkenler nedeni ile zamanla çürüme, kirilma, esneme vb. hasarlar alabilir ve çati sistemi kendisinden beklenen görevi tam olarak yerine getiremez, bu tip hasarlar çati çökmelerine bile sebebiyet verebilir, hasarli çati iskeleti elemanlarinin mutlaka yenisi ile degistirilmesi gerekmektedir.
Su Yalitim Örtüsü : Yirtilma delinme veya yipranmaya maruz kalan su yalitim örtüleri çati yalitim malzemeleri standardina uygun yeni malzemeler ile degistirilmelidir.
Su Dereleri : Dereler su yalitim membrani veya sürme esasli çati yalitimi malzemeleri ile kaplanir. Dereler gözden geçirilmesi yirtilan veya kalköis membranlar yenisi ile degistirilmelidir.
ÇATI ONARIMINDA DIKKAT EDILMESI GEREKENLER
Çati bakim onarim uygulamalarinda kullanilan malzemeler CE belgeli, eger yoksa TSE belgeli olmalidir.
Çati yapimi / yenilemesi islerinde kullanilacak yalitim ya da kaplama malzemeleri, proje veya detaya göre kullanilmali eger detay yok ise malzeme üreticilerinin teknik kilavuz ve brosürlerde tavsiye ettigi sekilde uygulanmalidir.
Çati yapimi uygulamasinda çalisan personel kisisel koruyucu donanimlarini kullanmal, malzeme ve yangin güvenligi saglanmalidir. Uygulamada saloma kullanilacaksa çalisma bölgesinde mutlaka yangin tüpü bulundurulmalidir.
Çati, binanin yagmur, kar, rüzgar, sicak ve soguktan koruyan, tamamlayici bir parçasidir. Çatisiz bir bina veya binasiz bir çati düsünülemez.
Çati, biçimi ve konstrüksiyonu binanin karsi karsiya kaldigi iç ve dis kosullar ile kullanici gereksinimlerinin optimizasyonunu saglayacak sekilde tasarlanmalidir. Tasarimci bu optimizasyonu saglayabilmek için Sistem Açilim Seviyesi bakis açisindan, çatinin açilim seviyesindeki düzeyini belirlemek ve buna göre sistemin tasarimini etkileyen ve uyulmasi zorunlu üst sistem verileri ile tasarimcinin elindeki seçimsel nitelikli alt sistem verilerinin sentezini yapmak zorundadir. Çati, binanin bir alt sistemi oldugundan öncelikle açilim seviyesi belirlenmelidir. Önce, çatinin yeri belirlenir. Çatiyi etkileyen ve zorunlu olarak uyulmasi gereken tasarim verileri çati açilim seviyesinin üzerinde kalan sistemlerdir.
Ülke, bölge ve kent açilim seviyeleri cografi ve iklimsel özellikler yönünden nasil bir çati yapilmasi gerektigini belirler. Su halde çati, tasarim stratejisi olarak uyulmasi zorunlu nitelikteki üst sistem tasarim verileri ile tasarimcinin seçimine bagli alt sistem verilerinin optimum sentezi olarak ifade edilebilir.
ÇATI ÇESITLER
Kullanim Sekline Göre Çati Çesitleri
Üzerinde Gezilebilen Çatilar : Bu çatilarda çati üzeri teras, bahçe, açik ya da kapali otopark olarak kullanilmak üzere tasarlanirlar.
Üzerinde Gezilemeyen Çatilar : Bu çatilar, düz ya da egimli olabilecekleri gibi, yalnizca bakim ve onarim amaci ile üzerinde gezilebilir.
Yagis Suyunun Uzaklastirilma Sekline Göre Çati Çesitleri
Disa Akisli Çatilar : Yagis sulari çatinin sekline nedeniyle çatinin disina dogru aktigindan bu çatilara disa akisli çatilar denir.
Içe Akisli Çatilar : Yagis sulari çatinin sekline nedeniyle çatinin içine dogru aktigindan bu çatilara içe akisli çatilar denir.
Egimine Göre Çati Çesitleri
Az Egimli Çatilar : Egimleri %0’dan %25’e kadar olan çatilar bu sinifa girer.
Çok Egimli Çatilar : Bu çesit çatilarin egimi %25 ve daha büyük degerler alir.
Degisken Egimli Çatilar : Bu tür çatilarda egim degiskendir. Kubbe, tonoz ve kabuk gibi yüzeylerin egimleri 0-90o arasinda degisebildiginden, bu tür yüzeyler bu gruba girerler.
Kaplama Malzemelerine Göre Çati Çesitleri
Kullanilacak örtü malzemesine göre çatilarin siniflandirilmasi, malzemenin türüne göre yapilir.
Kiremit kaplamali, çimento esasli donatili levha kaplamali, metal kaplamali, bitüm kaplamali, cam kaplamali, polimer kaplamali, dogal tas kaplamali, bitkisel kaplamali, toprak kaplamali çatilar.
Biçimine Göre Çati Çesitleri
Çatilar biçimlerine göre asagidaki sekilde siniflandirilabilirler.
Tek yüzeyli, besik örtülü, kirma, mansard, kubbe, külah, sed, düz ya da az egimli çatilar.
Çati Arasi Havasinin Varligina Göre Çati Çesitleri
Çati Arasi Havasi Olan Çatilar : Bu tür çatilarda örtü ve koruyucu katmanlarla tasiyici sistem arasinda bir hava tabakasi bulunur.
Çati Arasi Havasi Olmayan Çatilar : Bu tür çatilarda örtü ve koruyucu katmanlarla tasiyici sistem arasinda bir hava tabakasi mevcut degildir.
Tasiyicilik Niteligine Göre Çati Çesitleri
Oturtma çatilar, asma çatilar, karma çatilar olmak üzere üçe ayrilirlar.
ÇATI YALITIMI
Bina dis kabuk elemani olarak çatinin, maruz kaldigi iç ve dis ortam fiziksel kosullarinin kontrolleri amaciyla yalitim önemli bir parametredir. Yalitilmasi gereken baslica etmenler su/buhar, isi isik/radyasyon ve ses olarak siralanabilir.
Çati Su/ Buhar Yalitimi Uygulamalari
Kar ve yagis sularinin uzaklastirilmasi, egimli ve kaplama esasli çatilarda çatinin sekli yönünden önemli bir sorun olusturmazken, egimli olmayan teras çatilarda bu sularin küçük egimlerle su gideri noktalarina yönlendirilmesi seklinde çözümlenir.
Bina iç hacminde olusacak su buhari basinci nedeniyle bu hacmi çevreleyen tüm yapi elemanlarindan geçerek disari çikmak isteyecektir. Bu su buharinin uzaklastirilmasi, çati türlerine göre degisiklik gösterir.
Soguk çatilarda iç hacimlerde olusacak su buhari, varsa betonarme tasiyici dösemeyi, böyle bir döseme yoksa hacmin tavanini katederek üstteki hava tabakasina ulasacaktir. Su buhari burada bina çatisinin kaplama kismindan ve özellikle kaplama esasli örtü malzemelerinin( kiremit, metal kaplama vb.) araliklarindan dogrudan dis atmosfere çikacaktir.
Ancak, sicak çatida yagis sularinin asagiya geçmesine engel olan su yalitim katmani su buharinin dis ortama geçisini de engelleyeceginden, özel bir önlem alinarak su buharinin kolayca disari çikmasi saglanmalidir.
Çati Isi Yalitimi Uygulamalari
Bina dis kabugundaki isi kaybinin önemli bir kesimini çatilardan kaybedilen isi enerjisi olusturmaktadir. Çatilarda bu isi kaybinin belirli nitelikte isi yalitim malzemeleri kullanilarak önlenmesi gerekir.
Isi yalitim malzemelerinin kullanimi çatinin türüne göre degisiklik gösterecektir. Soguk çatilarda çati arasinin mekan olarak kullanilmadigi durumlarda, isi tutucu malzeme dogrudan döseme üzerine serilebilir. Çati arasinin mekan olarak kullanilmasi durumunda, isi yalitimi sorununun dogrudan örtü sistemi içinde çözülmesi gereklidir. Buna karsin sicak çati çözümlerinde kullanilacak açik gözenekli klasik isi tutucularin noktasal yüklere karsi tasiyiciligini artirmak amaciyla bir sap katmani ile birlikte kullanilmasi gerekirken, kapali gözenekli ve sudan etkilenmeyen isi tutucu malzemelerin üretilmesi sonucu, isi tutucu malzemenin su yalitim katmanlarinin üstüne uygulanabilmesi için ters çati yapma olanagi saglanmistir. Yüksek isi ortami ile çalisilan fabrikalarda alttan yalitimli bir çati istendigi takdirde, çati üst tarafinin daha güçlü yalitilmasi gerekemektedir.
Çati Isik / Radyasyon Yalitimi Uygulamalari
Sicak çatilarin isik ve radyasyon ile iliskileri isik gereksinmesi ve radyasyondan korunma olarak ele alinabilir. Isik gereksinmesi için sicak çatilarda çati isikliklari yapilir. Bunlar sicak çati altindaki mekanlara isik saglamak üzere kullanilirlar.
Radyasyon sicak çatilarin korunmasi gereken bir etmendir. Özellikle bitüm ve benzeri siyah ya da koyu renkli sicak çati son katmanlarinin güne radyasyonunun olumsuz etkilerinden korunmasi için radyasyon koruyuculari kullanilir. Bunlarin basinda beyaz renkli yuvarlak çakillar gelir. Bu malzeme son bitümlü katman üzerine 1-2 cm büyüklükte bitümle yapistirilmis ince çakil tabakasi halinde, bunun üzerine de 4-5 cm büyüklükte beyaz renkli serbest çakil halinde serilerek kullanilir. Çakilin beyaz rengi radyasyonu yansitarak alttaki bitüm katmaninin isinmasina ve çözülmesine engel olur.
Çati Ses Yalitimi Uygulamalari
Dösemelerde ses sorunu ortam ya da darbe seslerinin yalitilmasi sorunu olarak anlasilabilir. Özellikle ortam sesinin dösemeden geçmemesi için dösemenin bu ses titresimi ile membran titresimi yapamayacak derecede agir olmalidir. Sicak çatilar üzerindeki degisik katmanlar ve bu katmanlar ile hareketli yükleri de tasiyacak sekilde tasarlanip hesaplandigindan, bu tür çati dösemelerinde ortam sesinin sorun olusturmasi pek gündeme gelmez. Ancak, üzerinde gezilebilir sicak çatilarda darbe sesinin rahatsizlik vermemesi için yüzer sap seklinde bir uygulama olumlu sonuç verir.
Soguk çatilarda genel olarak kaplama ve tasiyici döseme arasinda hava yastigi bulunmasi ses yalitimi açisindan olumlu bir etki yapar. Bu tür çatilarda, çati üzerinde gezilemeyeceginden, darbe sesi de söz konusu degildir.
Isi yalitim sektöründe yaptigi kaliteli uygulamalar ile liderligini koruyan ARSLAN YAPI, isi yalitim uygulamalari disinda müsterilerine sagladigi ek hizmetlerle de çevresine deger katmaktadir. Güçlü tedarikçi agi ile genis bir yelpazede ek uygulama hizmeti veren ARSLAN YAPI, yenilikçi kimligiyle dünya ve Türkiye’deki trendleri takip ederek müsteriye özel çözümler sunmaktadir.
Sizde hemen ücretsiz kesif formumuzu doldurabilir veya 0532 015 06 36 numarali telefonlardan bize ulasabilirsiniz.? Müsteri temsilcilerimiz en kisa sürede sizi arayarak, binaniza en uygun paket sistem seçiminde size yardimci olacak ve kesif randevu isleminizi gerçeklestirecektir.
(0) Yorum